Het Domein van de Zeeridder
Het Domein van de Zeeridder is de thuisbasis van het mythische wezen met zijn wonderlijke gestalte. Hoeder van verhalen, nieuw en oud, land en zee, zoet en zout.
Als derde gasten verwelkomen we in het Domein van de Zeeridder burgemeester Margo Mulder en de eerste kinderburgemeester Dex van Fessem. Hun ambtsketens worden er samen met een schuttersketen uit 1713 tentoongesteld.
‘Ik voel het wel, als ik hem draag.’
“Het is een bijzondere relatie die ik als burgemeester ervaar met de keten. Het is geen jas die ik aantrek om naar buiten te gaan, het is veel meer dan dat. De keten maakt me herkenbaar als gezagdrager en verbindt mij symbolisch met de gemeenschap. Ik ben dan even niet meer ‘gewoon een mevrouw’. Dat kan ook juist als een barrière werken, waardoor mensen me minder makkelijk aanspreken. Daarom laat ik hem soms bewust af.
De keten van onze gemeente heeft een mooie vorm en ik ben heel blij met het goud erin. Het ontwerp heeft iets sierlijks met een veelheid en een intensiteit. En dat is precies ook hoe ik deze gemeente ervaar: het is een gemeente met een rijke geschiedenis en tegelijkertijd zijn hier gebeurtenissen – ook de minder leuke – heel intens.
Vaak stellen mensen mij de vraag wat de keten weegt. Maar het echte gewicht zit in de verantwoordelijkheid die ik letterlijk op mijn schouders draag. Ik voel het wel, als ik hem draag. Dan sta ik ergens echt namens of voor de 70.000 inwoners van onze gemeente.
Als ik in het Oude Stadhuis langs de portretten van mijn voorgangers loop, dan vervult de keten mij ook met trots: weten dat je in een lange lijn van gezagdragers staat. Ik vind het mooi dat die lijn sinds kort ook doorgetrokken wordt naar de jongere generatie dankzij de komst van de eerste kinderburgemeester Dex.”
Margo Mulder
burgemeester van Bergen op Zoom
De kinderambtsketen: een ontwerp van kinderen uit Bergen op Zoom, 2024
Dex van Fessem is de eerste kinderburgemeester van Bergen op Zoom. Net als de burgemeester draagt hij bij officiële momenten een ambtsketen. In 2024 mochten kinderen zelf een ontwerp maken voor deze keten.
In het Domein van de Zeeridder kun je de ontwerpen bekijken, inclusief het winnende ontwerp van Ollie Warmoeskerken.
De ambtsketens van de burgemeester en de kinderburgemeester zijn een gift van de Stichting Vrienden van het Markiezenhof aan de Gemeente Bergen op Zoom.
Van Collectie tot Connectie
In de tentoonstelling Feesten als een vorst in de Schatkamers van het Markiezenhof ontdek je het verhaal van markies Carl Theodor van de Palts-Sulzbach. Deze Duitse hertog werd keurvorst van Beieren en vervulde zelfs tweemaal de rol van keizerlijke plaatsvervanger in het Heilige Roomse Rijk.
Tijdens de tentoonstelling zie je bijzondere ordeketens, zoals die van de Hubertusorde (opgericht door Carl Theodor) en de beroemde Orde van het Gulden Vlies.
Wat is een ordeketen?
Een ordeketen is een brede ketting van goud of zilver, vaak versierd met een kruis, ster of dier. De keten wordt als een brede kraag over de schouders gelegd. Orden en ketens bestaan al sinds de middeleeuwen en worden gedragen door vorsten en vertegenwoordigers van vorsten, onder wie de burgemeester.
Ook schuttersgilden, zoals het Sint Ambrosiusgilde, gebruikten vergelijkbare ketens. Deze ketens benadrukten de belangrijke functies van de drager, zoals het beschermen van stad en gemeenschap.
Schuttergilden zijn geen orde, maar wel eenzelfde besloten genootschap. Het gilde heeft een militaire en maatschappelijke functie, waarbij het belang van de voorzitter wordt benadrukt door het dragen van een kostbare keten bij officiële gelegenheden.
Schuttersketen van het Sint Ambrosiusgilde, Borgvliet (1713)
Deze keten werd gedragen door de beste schutter van het Sint Ambrosiusgilde in Borgvliet. Dit dorp behoorde sinds 1451 toe aan de heer van Bergen op Zoom. Hij mocht zich een jaar lang “koning” noemen en was tegelijkertijd voorzitter van het gilde.
Bijzonderheden
- Zeven schakels met fijn goudsmeedwerk (filigrain);
- Inscriptie: “St. Ambrosius” op de achtste schakel;
- Middelste kettinkje hangt een koningsvogel, verwijzend naar de houten 'papegaai' of vogel die neergeschoten moest worden;
- Symbolen zoals de veer van de secretaris (links) en de maarschalksstaf (rechts) geven de functies van het gilde weer: ondersteuning van het stadsbestuur en bescherming van de stad;
- Het gilde viel rechtstreeks onder de verantwoordelijkheid van de burgemeester.
